هرساله المپیاد های مختلفی مانند المپیاد کامپیوتر،المپیاد فیزیک،المپیاد ریاضی،المپیاد جغرافیا در ایران برگزار می شود که المپیاد نجوم یکی از آن ها می باشد؛در این مقاله قصد داریم همه مطالب مورد نیاز برای شرکت در المپیاد نجوم و اختر فیزیک (همه چیز درباره المپیاد نجوم و اختر فیزیک)را بیان کنیم و به معرفی منابع مورد نیاز آن بپردازیم.

تاریخچه

المپیاد جهانی نجوم یک رقابت علمی بین المللی برای دانش آموزان بین ۱۴ تا ۱۸ سال است  که هرساله در حال برگزاری است.

در سال ۱۹۹۶ توسط انجمن نجوم اروپا-آسیا برگزار شد که دانش آموزان از کشور های (IAO) اولین دوره المپیاد جهانی نجوم روسیه ، سوئد و فنلاند در آن شرکت کردند.همچنین تیم المپیاد نجوم ایران هم برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ به مسابقات اعزام شد که حاصل آن سه مدال برنز برای دانش آموزان نجوم کشورمان بود.

برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ با پیشنهاد نمایندگان کشور های ایران ، تایلند ،اندونزی،(IOAA) المپیاد نجوم و اختر فیزیکِ چین و لهستان برگزار شد که ۲۱ کشور در آن شرکت کردند.قبل از برگزاری المپیاد نجوم و اختر فیزیک بیشتر کشور ها در المپیاد نجوم شرکت می کردند.تیم ملی کشورمان در اولین دوره رقابت ها در سال ۲۰۰۷ یک مدال طلا و ۴ مدال برنز کسب کرد.المپیاد نجوم هر ساله برگزار می شود و در سال ۲۰۰۹ ایران میزبان سومین دوره این رقابت بود.

هدف از برگزاری المپیاد نجوم و اختر فبزیک ایجاد علاقه برای دانش آموزان به علم نجوم و همچنین توسعه روابط بین الملی در راستای ترویج علم نجوم می باشد.

المپیاد نجوم در ایران هم از سال ۱۳۸۴ شروع به برگزاری کرد و طی سه مرحله آزمون و در نهایت دوره تابستانه ویژه برگزیدگان اعضای تیم ملی المپیاد نجوم مشخص می شوند.

مباحث المپیاد نجوم و اختر فیزیک

المپیاد نجوم و اختر فیزیک دارای پنج مبحث اصلی است که به شرح زیر است:

مکانیک سماوی:

این مبحث در واقع به مطالعه اجرام آسمانی و حرکت آن ها می پردازد.در این علم با کمک قوانین فیزیکی و محاسبات پیشرفته،روند حرکت یک جسم و نیرو های وارد بر آن بررسی می شوند.

اخترفیزیک:

اختر فیزیک به نوعی همان ستاره شناسی است که به مطالعه ستارگان و ویژگی های آنان می پردازد و از مباحث مهم در المپیاد نجوم و اختر فیزیک است.

نجوم کروی:

این شاخه از قدیمی ترین شاخه های نجوم است که در تعیین موقعیت مکانی سیارات،ستارگان و سایر اجسام آسمانی مورد استفاده قرار می گیرد.زمان و مکان از مهم ترین عناصر نجوم کروی می باشند.

کیهان شناسی:

کیهان شناسی در واقع شاخه ای از ستاره شناسی است که به مطالعه ی آغاز و تکامل جهان از ابتدا تا کنون و تغییرات جهان هستی در آینده می باشد.

ابزارشناسی و رصد:

در تمامی علوم بیشتر اطلاعات از انجام آزمایشات بدست می آیند و در علم نجوم هم  بیشتر اطلاعات از رصد آسمان ها ، سیارات،ستارگان و سایر اجسام بدست می آیند.به هچنین قبل از رصد باید با ابزار ها و نحوه استفاده از آن اشنایی داشته باشیم و به همین دلیل این شاخه هم در مباحث المپیاد نجوم گنجانده شده است و سوالات آن به نحوی است که تنها دانش آموزانی که به ابزار شناسی و رصد تسلط کاملی دارند قادر به پاسخگویی باشند.

منبع:آروین