سوالات متن درس چهارم جغرافیا یازدهم انسانی با جواب

نمونه سوالات متن درس ۴ چهارم «ناهمواری‌ها و اشکال زمین» کتاب جغرافیا ۲ پایه یازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس سوم جغرافیا یازدهم انسانی

نمونه سوال های متن امتحانی درس 4 چهارم جغرافیا یازدهم انسانی

۱) جاهای خالی را با کلمات مناسب پر کنید

الف) لیتوسفر بخش ……… زمین است که حالت …….. دارد. و از ……. و ……. تشکیل شده است.

پاسخ: خارجی ، جامد سنگ و خاک

ب) صفحه‌ی ……… به طور کامل در بستر اقیانوس قرار دارد و صفحه .……… نمونه ایی از یک صفحه بسیار کوچک است.

پاسخ: اقیانوس آرام – عربستان

ج) اشکال کارستی در کوه‌های ……… زیاد است. مانند ……………

پاسخ: زاگرس – علی صدر

د) سواحل صخره ایی طی سالیان دراز در اثر فرسایش به ……………. تبدیل می شود.

پاسخ: سواحل هموار

۲) گزینه‌ی مناسب را انتخاب کنید:

الف) عبارت «نواحی سکونت ،زندگی و فعالیت انسان» هم چنین «پوشانده‌ی بیش از یک سوم سطح زمین» به ترتیب کدام پدیده های جغرافیایی را معرفی می کند.

۱- دشت – تپه ۲- فلات – دشت ۳- فلات – کوه ۴- دشت – دشت

پاسخ: ۴- دشت – دشت

ب) عوامل مهم در ایجاد هوازدگی شیمیایی کدام اند؟

۱- آب و هوا – اکسیژن ۲- اکسیژن – رطوبت ۳- رطوبت – زمان ۴- آب و هوا – زمان

پاسخ: ۲- اکسیژن – رطوبت

ج) عامل محرک یخچال چیست؟

۱- بیابان ۲- نواحی مرطوب ۳- فشار یخ ۴- وزن سنگ بستر

پاسخ: ۳- فشار یخ

د) کدام گزینه از اشکال حاصل از فرسایش تراکمی نیست؟

۱- تلماسه ۲- برخان ۳- دودکش جن ۴- تپه های ماسه ای

پاسخ: ۳- دودکش جن

۳) عبارت راست را به کلمه های سمت چپ متصل کنید:

۱- نسبت به کوه ها ارتفاع کم تری دارند، اما از نواحی پیرامون خود بلند ترند. ۲- فعالیت موجودات زنده موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در سنگ می شود. ۳- نواحی ساحلی به طور دائم در معرض هجوم این نیرو قرار دارد. ۴- آب سنگ ها و جزایر مرجانی و باتلاق‌ها جزو این اشکال فرسایشی قرار دارند.

۱- هوازدگی زیستی ۲- فرسایش تراکمی ۳- دشت ۴- تپه ۵- نیروی امواج

پاسخ: ۱- نسبت به کوه ها ارتفاع کم تری دارند، اما از نواحی پیرامون خود بلند ترند. ۴- تپه
۲- فعالیت موجودات زنده موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در سنگ می شود. ۱- هوازدگی زیستی
۳- نواحی ساحلی به طور دائم در معرض هجوم این نیرو قرار دارد. ۵- نیروی امواج
۴- آب سنگ ها و جزایر مرجانی و باتلاق‌ها جزو این اشکال فرسایشی قرار دارند. ۲- فرسایش تراکمی

۴) به سوالات زیر پاسخ کوتاه دهید:

الف) عبارت تپه های ماسه ایی هلالی شکل که دو زاییده در جهت باد دارند چیست؟

پاسخ: برخان

ب) چاله های بادی تا چه زمانی گسترش می یابند؟

پاسخ: تا به سطح آب‌های زیر زمینی برسد.

ج) باران های اسیدی در نتیجه کدام گازها بوجود می آید؟

پاسخ: دی اکسید گوگرد و نیتروژن

۵) تفاوت فلات ها و کوه ها را بنویسید؟

پاسخ: کوه‌ها نوک تیز و مرتفع دامنه تند
فلات‌ها بلند و نسبتا هموار

۶) سرعت هوازدگی در سنگ ها به چه عواملی بستگی دارد؟و در کدام آب و هوا سرعت بیشتري دارد؟

پاسخ: نوع آب و هوا – جنس سنگ (گرم و مرطوب)

۷) چه عواملی سبب فرسایش بادی در بیابان می شود؟

پاسخ: آب و هوای خشک – وزش باد شدید – وجود خاک‌های نرم

۸) حرکت تلماسه ها چگونه است؟

پاسخ: بر اثر وزش باد و جابه‌جا شدن ماسه و شن پدید می‌آیند، ماسه‌هایی که به وسیله باد در سطح زمین حرکت می‌کنند.

۹) سنگ کره (لیتوسفر) چیست؟

پاسخ: سنگ کره بخش خارجی زمین است که حالت جامد دارد و از سنگ و خاک تشکیل شده است. این بخش شامل قاره ها و کف و بستر دریاها و اقیانوس هاست.

۱۰) چهار ناهمواری اصلی و عمده سطح زمین را نام ببرید.

پاسخ: فلات – کوه – رشته کوه – تپه

۱۱) فلات چیست؟

پاسخ: فلات ها، سرزمین های مرتفع و نسبتاً همواری هستند که در کوهستان ها محصور بوده و کناره های آن ها با شیب تند به نواحی پست متصل می شود. برخی فلات ها وسیع و برخی کم وسعت اند.

۱۲) کوه و رشته کوه را تعریف کنید.

پاسخ: کوه ناهمواری برجسته و مرتفعی است که معمولاً دامنه های تند و قله برجسته دارد. مجموعه ای از کوه ها که به شکل نواری در کنارهم قرار گرفته اند، رشته کوه را به وجود می آورند؛ مانند رشته کوه های عظیم هیمالیا، آندها، راکی، آلپ، البرز و زاگرس.

۱۳) فلات و کوه را باهم مقایسه کنید.

پاسخ: فلات ها و کوه ها هر دو مرتفع اند اما کوه دارای قله است و هرچه به سمت نوک آن می رویم، باریک تر می شود اما فلات مرتفع و نسبتاً مسطح است.

۱۴) تپه را تعریف کنید.

پاسخ: تپه ها نسبت به کوه ها ارتفاع کم تری دارند اما از نواحی پیرامون خود بلندترند.

۱۵) چگونگی محاسبه ارتفاع کوه ها و تپه ها را توضیح دهید.

پاسخ: ارتفاع کوه ها و تپه ها و سایر عوارض سطح زمین را نسبت به سطح دریا (سطح متوسط آب های آزاد) محاسبه می کنند.

۱۶) میزان ارتفاع کوه ها و تپه ها را بنویسید.

پاسخ: در برخی منابع، ارتفاع کوه ها بیش تر از ۶۰۰ متر (حدود ۲۰۰ پا) و تپه ها کمتر از ۶۰۰ متر در نظر گرفته شده است. در برخی منابع دیگر، ارتفاع تپه ها ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر ذکر شده است.

۱۷) دشت را تعریف کنید.

پاسخ: دشت ها سرزمین هایی پست و نسبتاً هموارند که در میان کوه ها یا در کنار سواحل و یا میان فلات ها و کف دره ها قرارگرفته اند.

۱۸) اهمیت دشت را بنویسید.

پاسخ: دشت ها نواحی عمده سکونت، زندگی و فعالیت انسان ها را تشکیل می دهند.

۱۹) چرا اشکال مختلف ناهمواری در سطح زمین پدید می آید؟

پاسخ: عوامل درونی که موجب پیدایش کوه ها می شوند و عوامل بیرونی که در اثر آن ناهواری ها دچار فرسایش می شوند.

۲۰) بر طبق نظریه زمین ساخت ورقه ای یا صفحه ای کوه ها چگونه ایجاد شده اند؟

پاسخ: پوسته زمین به قطعات بزرگی تقسیم شده است. این ورقه ها (پوسته و گوشته فوقانی) روی بخش خمیری شکل گوشته به آرامی حرکت می کنند. ورقه ها از هم دور یا به هم نزدیک می شوند، به هم برخورد می کنند و یا در امتداد هم می لغزند. نتایج حرکت این ورقه ها طی میلیون ها سال، ایجاد چین خوردگی ها، رشته کوه ها، شکست ها (گسل‌ها و شکاف ها) و پیدایش کوه های آتشفشانی است.

۲۱) مهم ترین عوامل تغییر چهره زمین چیست؟

پاسخ: هوازدگی و فرسایش

۲۲) هوازدگی را تعریف کنید.

پاسخ: هوازدگی عبارت است از فرایندی که طی آن، سنگ ها خرد و متلاشی و تجزیه می شوند.

۲۳) هوازدگی شیمیایی را تعریف کنید.

پاسخ: در هوازدگی شیمیایی، ساختمان کانی ها و ترکیب شیمیایی سنگ ها نیز تغییر می کند.

۲۴) عوامل مهم هوازدگی شیمیایی را نام ببرید.

پاسخ: اکسیژن و رطوبت

۲۵) هوازدگی زیستی را تعریف کنید.

پاسخ: فعالیت های موجودات زنده، یعنی گیاهان و جانوران، موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در سنگ ها می شود؛ برای مثال، رشد ریشه درختان یا ایجاد حفره های زیرزمینی توسط جانداران حفار، مانند موش هاو موریانه ها، باعث خردشدن سنگ ها می شود.

۲۶) سرعت هوازدگی در سنگ ها به چه عواملی بستگی دارد؟

پاسخ: جنس سنگ ها، نوع آب و هوا و زمان

۲۷) فرسایش را تعریف کنید.

پاسخ: فرسایش عبارت است از جدا شدن ذرات سنگ و خاک از بستر خود و جابه جایی آنها توسط عوامل مختلف چون آب و باد.

۲۸) سه مرحله فرسایش را نام ببرید.

پاسخ: ۱- کنده شدن مواد از جای خود (حفر)
۲- انتقال
۳- رسوب گذاری یا انباشته شدن مواد در مکان های دیگر

۲۹) عوامل فرسایش را نام ببرید.

پاسخ: آب های جاری – یخچال ها – باد – امواج دریا – انسان

۳۰) نقش رودها در فرسایش کره زمین را بنویسید.

پاسخ: رودها به طور مداوم در حال حرکت بر سطح زمین اند. آنها ذرات کوچک و بزرگ را از بستر و کناره های خود جدا می کنند و به مکان های دیگر انتقال می دهند. این مواد در جاهایی که سرعت رود کم می شود، روی هم انباشته می شوند. بر اثر طغیان رودها و وقوع سیلاب ها نیز حجم عظیمی از رسوبات جابه جا و در زمین های پیرامون پخش می شود.

۳۱) نقش یخچال هارا در فرسایش کره زمین را بنویسید.

پاسخ: یخچال ها توده های بزرگ یخ هستند که بر اثر انباشته و فشرده شدن برف طی هزاران سال در نواحی قطبی یا بسیار سرد به وجود آمده اند و بر اثر نیروی جاذبه، به آرامی از نواحی بلند به سمت نواحی پست تر حرکت می کنند. یخچال ها، در مسیر خود سنگ ها را از جا می کنند و با خود می برند.

۳۲) نقش باد را در فرسایش کره زمین را بنویسید.

پاسخ: باد به ویژه در بیابان ها، موادی چون خاک و ماسه و شن را از زمین می کننَد و تا مسافت‌های دور می برد. بادها ذرات ماسه را به سطوح مختلف سنگ ها می کوبند و آن ها را می سایند.

۳۳) نقش امواج دریا را در فرسایش کره زمین را بنویسید.

پاسخ: نواحی ساحلی به طور دائم درمعرض هجوم و سایش امواج دریا قرار دارند. در زمان هایی که دریا طوفانی است، گاهی صخره ها و کناره های ساحل با سنگینی چند تن آب روبه رو می شوند. جریان های دریایی اقیانوس ها نیز رسوبات را با خود حمل و در مکان های مختلف رسوب‌گذاری می کنند.

۳۴) نقش انسان و فعالیت های انسان را در فرسایش کره زمین را بنویسید.

پاسخ: فعالیت‌های انسان در بهره برداری از محیط طبیعی موجب تغییر پوسته زمین و کندن و حمل و جابه جایی سنگ ها و خاک ها در مکان های مختلف می شود؛ برای مثال، حفر معدن و تونل، ایجاد جاده ها، ساختن سدها و منحرف کردن مسیر رودها، شخم زدن زمین و از بین بردن پوشش گیاهی، تغییرات زیادی در پوسته زمین ایجاد می کنند.

۳۵) عوامل پیدایش و تغییر کوه ها را بنویسید.

پاسخ: فعالیت های مربوط به تکتونیک ورقه ای از طریق ایجاد چین خوردگی ها، گسل ها یا بالا آمدن مواد مذاب و شکل گیری آتشفشان، کوه ها را به وجود می آورند. سپس، هوازدگی و فرسایش کوه ها را تغییر می دهند.

۳۶) عوامل مهم هوازدگی فیزیکی در کوهستان ها را بنویسید.

پاسخ: تغییرات دمای شب و روز و یخ بستن آب در شکاف ها و درزها

۳۷) دو عامل مهم فرسایش در کوهستان ها را بنویسید.

پاسخ: آب های جاری و یخچال ها

۳۸) دره های V شکل چیست؟

پاسخ: دره های V شکل معمولاً بر اثر جریان آب رودها و فرسایش آبی، شکل می گیرند و علت این که آن ها را با حرف V نام گذاری کرده اند این است که دامنه های تنگ و پرشیب دارند.

۳۹) نحوه پیدایش یخچال های کوهستانی را بنویسید.

پاسخ: به سنگ ها و رسوباتی که یخچال ها با خود حمل می کنند، «مورِن یا یخ رُفت» می گویند.

۴۰) علل تشکیل دره های U شکل چیست؟

پاسخ: دره های U شکل معمولاً بر اثر فرسایش یخچالی طی هزاران سال پدید آمده اند.

۴۱) اشکال «کارستی» (Karstic) چیست؟

پاسخ: در برخی نواحی کوهستانی ای که سنگ ها قابلیت حل شدن در آب را داشته باشند، مانند سنگ های آهکی و نظایر آن، آب های جاری با نفوذ به زیرزمین از طریق درزها و شکاف ها و حل کردن سنگ ها در خود، پدیده های فرسایشی چون غارهای طبیعی و چشمه های آهکی پدید می آورند که در اصطلاح به آنها اشکال «کارستی» (Karstic) گفته می شود.

۴۲) معنی کارست و نقش آن در انحلال بعضی سنگ ها را توضیح دهید.

پاسخ: به طور کلی، «کارست» پدیده خوردگی و انحلال سنگ های آهکی است. آب هایی که با دی اکسیدکربن و هوا ترکیب می شوند، اسیدکربنیک تولید می کنند و با حل کردن آهک و گچ در خود می توانند موجب خوردگی و انحلال سنگ ها شوند.

۴۳) مهمترین اشکال کارستی در ایران را نام ببرید.

پاسخ: اشکال کارستی به ویژه در کوه های زاگرس زیاد است و همچنین غارهای علی صدر همدان و کَتله خور زنجان.

۴۴) عامل مهم فرسایش در مناطق خشک و بیابانی ……….. است.

پاسخ: باد

۴۵) علل شدید بودن فرسایش بادی در بیابان ها را بنویسید.

پاسخ: آب و هوایی خشک، وزش بادهای شدید، وجود خاک های نرم و فقر پوشش گیاهی

۴۶) اشکال فرسایش در بیابان ها، ناشی از دو فرایند …………… و …………… است.

پاسخ: «کاوشی» و «تراکمی»

۴۷) اشکال کاوشی چیست؟

پاسخ: این نوع فرسایش بیشتر حاصل کنده شدن ذرات از یک مکان و انتقال آنها به مکان های دیگر است.

۴۸) دشت ریگی (رگ) یا سنگ فرش بیابان چیست؟

پاسخ: وقتی در زمین های پوشیده از ماسه های ریز، شن و سنگ های ریز و درشت، باد ماسه های ریز را با خود می برد، در طول زمان، سنگ های درشت بر جای می مانند و سطوحی پر از قلوه سنگ هابه وجود می آورند که به آن سنگ فرش بیابانی نیز می گویند.

۴۹) چاله های بادی چگونه در بیابان ها به وجود می آیند؟

پاسخ: در نواحی دارای ماسه های ریز، و به ویژه فاقد پوشش گیاهی، باد ذرات را از محل خود جابه جا می کند و به تدریج حفره ها یا چاله هایی وسیع پدید می آورد.

۵۰) فرسایش بادی چگونه کند و یا متوقف می شود؟

پاسخ: اگر در اثر برخورد با آب های زیرزمینی، رطوبت و چسبندگی در دانه ها به وجود بیاید، فرسایش بادی کُندو سپس متوقف می شود.

۵۱) کلوت (یاردانگ) چیست؟

پاسخ: کلوت یا یاردانگ در رسوبات نرم به جامانده از دریاچه های قدیم پدید می آید. طی میلیون ها سال، باد شیارهایی موازی و Uشکل در این رسوبات ایجاد می کند.

۵۲) کلوت ها که حاصل فرسایش …………… هستند.

پاسخ: بادی – آبی

۵۳) در کدام کشورها کلوت‌ها وجود دارند؟

پاسخ: ایالات متحده امریکا، مصر، چین و ایران

۵۴) گرزدیو و ستون های سنگی چیست؟

پاسخ: گاهی باد مواد نرمی راکه در زیر یا لبه تخته سنگ ها قرار گرفته اند، تخریب می کند و با خود می برد و بخش های سخت و مقاوم را باقی می گذارد. در نتیجه، ستون هایی سنگی به شکل قارچ یا سایر اشکال به وجود می آیند که به آنها گرزدیو، دودکش جن می گویند.

۵۵) اشکال تراکمی در بیابان ها چیست؟

پاسخ: این فرسایش حاصل انباشته شدن ذرات توسط باد در یک مکان است.

۵۶) نحوه تشکیل تلماسه ها را بنویسید.

پاسخ: تپه های ماسه ای یا تلماسه بر اثر وزش باد و جابه جاشدن ماسه و شن پدید می آیند، ماسه هایی که به وسیله باد در سطح زمین حرکت می کنند، اگر به موانعی مثل گیاهان و بوته های خار یا قطعات سنگ و نظایر آن برخورد کنند و متوقف شوند یا سرعت باد در منطقه کاهش یابد، روی هم انباشته می شوند و سرانجام تلماسه ها یا تپه های ماسه ای را تشکیل می دهند.

۵۷) برخان چیست؟

پاسخ: برخان ها تپه های ماسه ای هلالی شکل و منفردی هستند که دو زائده یا بازو در جهت باد دارند. بلندی بعضی از برخان ها در دشت لوت به ۴۰ متر نیز می رسد.

۵۸) تعریف ساحل را بنویسید.

پاسخ: ساحل یا کرانه، منطقه تماس خشکی و دریاست.

۵۹) انواع ساحل را نام ببرید.

پاسخ: سواحل پست و ماسه ای و سواحل صخره ای

۶۰) عوامل فرسایش در مناطق ساحلی را بنویسید.

پاسخ: مناطق ساحلی به طور مداوم تحت تأثیر امواج دریا، جزر و مد و باد قرار می گیرند.

۶۱) فرسایش سنگ ها درمناطق ساحلی چگونه انجام می شود؟

پاسخ: بادهایی که بر سطح اقیانوس ها و دریاها می وزند، امواج را به وجود می آورند. نیروی امواج، به ویژه زمانی که دریا توفانی باشد، زیاد است.علاوه بر امواج، انحلال سنگ های آهکی سواحل درآب دریا و نفوذ آب به شکاف ها و درزهای این نوع سنگ ها موجب فرسایش می شوند و اشکال خاصی را در سواحل پدید می آورند.

۶۲) اشکال فرسایش کاوشی در سواحل صخره ای دریا را نام ببرید.

پاسخ: ستون های سنگی دریایی، غارها و طاق های دریایی

۶۳) مهمترین اشکال فرسایشی تراکمی در سواحل را نام ببرید.

پاسخ: آب سنگ ها و جزایر مرجانی، باتلاق ها و زبانه یا دماغه ماسه ای

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس دوم جغرافیا یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جغرافیا ۲ یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن درس ۴ چهارم کتاب جغرافیا پایه یازدهم متوسطه دوم با جواب ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش دیدگاه بیان کنید. 🌹